Taze Hafıza

Çelik Kubbe Nedir?

Türkiye'nin “Çelik Kubbe” adını verdiği hava savunma projesi, düşman unsurların özellikle roket, top ve havan (RTH) gibi kısa menzilli atışlarına karşı yerli ve milli çözümler sunmayı hedefleyen entegre bir savunma sistemidir. Bu sistem, temelde radarlar, atış kontrol birimi ve önleme sistemlerinden oluşan modüler bir hava savunma şemsiyesi şeklinde kurgulanmıştır.

Çelik Kubbe sistemi, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin alçak ve orta irtifa hava tehditlerine karşı korunmasını sağlamak amacıyla ASELSAN, ROKETSAN ve TÜBİTAK SAGE gibi savunma sanayi devleri iş birliğiyle geliştirilmektedir. Sistem, özellikle sınır hattına ve kritik askeri tesislere yönelik ani saldırılara karşı konuşlandırılması planlanan çok katmanlı bir savunma mimarisi olarak düşünülmektedir.

Sistemin Bileşenleri

• Radar Ağı (Erken Uyarı & Takip): ASELSAN üretimi aktif elektronik taramalı radarlar (AESA), gelen tehditleri yüksek hassasiyetle tespit eder.
• Komuta ve Kontrol Merkezi: Yapay zekâ destekli yazılımlar sayesinde tehdidi anında analiz eder ve yanıt verir.
• İmha Unsurları: ROKETSAN tarafından geliştirilen alçak irtifa füze sistemleri (HİSAR-A+ ve gelecekte HİSAR-O+, SİPER Blok-1/2), gelen mühimmatı imha eder.
• Elektronik Karıştırma Sistemleri: Tehdidi yanıltmak veya yönünü saptırmak için ASELSAN’ın KORAL gibi elektronik harp sistemleri devreye girebilir.

Bu sistemin testleri 2023-2024 yılları arasında sınır bölgelerinde gerçekleştirilmiş olup, sistem bazı alanlarda aktif kullanım aşamasına getirilmiştir.

Çelik Kubbe'nin Caydırıcılığı Var mı?

Evet, sistemin caydırıcılığı hem teknik etkinliği hem de stratejik mesaj gücü açısından önemlidir. Türkiye’nin askeri gücünü yerli ve bağımsız savunma teknolojileriyle donatması, özellikle bölgesel tehditlere karşı “anında yanıt” kapasitesini artırmaktadır.

Teknik caydırıcılık

• Sistem, atılan mühimmatları daha kalkış anında tespit edip rotalarını tahmin edebilir.
• Düşük tepki süresi (milisaniyeler mertebesinde).
• Tek başına değil, hava kuvvetleri ve SİHA sistemleriyle entegre çalışabilir.

Stratejik caydırıcılık

• Düşmana, “kısa menzilli saldırılarla Türkiye’yi yıldırmak mümkün değil” mesajı verir.
• Sınır dışı operasyonlar sırasında üs bölgeleri ve komuta merkezleri korunur.
• Terör örgütlerinin kullanabileceği havan/füze saldırılarının etkisi en aza indirilir.

Bu yönleriyle Çelik Kubbe, özellikle asimetrik savaş ortamlarında ciddi bir caydırıcı güç olarak işlev görecektir.

Demir Kubbe ile Karşılaştırılması

Hangi Firmalar Üretiyor?

Çelik Kubbe sistemi, Türk savunma sanayisinin en önemli üç kurumu tarafından geliştirilmektedir:

1. ASELSAN (Radar ve Komuta Kontrol)
   • AESA radar teknolojisi.
   • Komuta-kontrol yazılımları.
   • Hedef tespit & takip algoritmaları.
   • Elektronik harp destek birimleri (örneğin KORAL, REDET-II).
2. ROKETSAN (Füze Sistemleri)
   • HİSAR-A+, HİSAR-O+ gibi hava savunma füzeleri.
   • Geliştirilmekte olan mini ve orta menzilli interceptor sistemleri.
   • Modüler lançer sistemleri.
3. TÜBİTAK SAGE (Ar-Ge Destek)
   • Balistik modelleme.
   • Hedef imha algoritmaları.
   • Simülasyon sistemleri ve test altyapıları.
4. SSB (Savunma Sanayii Başkanlığı)
   • Proje koordinasyonu.
   • Kamu/özel sektör iş birlikleri.
   • Teknoloji transferi ve dışa bağımlılığı azaltma stratejileri.

Ayrıca bu kurumlara bağlı alt yüklenici birçok özel firma da üretim ve test süreçlerine destek veriyor (STM, HAVELSAN, BİTES gibi).